Bài 18 - 受身・使役受身 (そうまとめポイント２０)

(　　)　の中の動詞を受身の形にして、＿＿＿＿の上に書きなさい。

1．会社を出るとき、わたしは課長に {dienotrong dapan = "呼ばれ"/}　ました。（呼ぶ）

2．女の人に図書館まで道を {dienotrong dapan = "聞かれ"/}　ました。（聞く）

3．急に背中を {dienotrong dapan = "押され"/}　て、びっくりしました。（押す）

4．家へ帰る途中で雨に {dienotrong dapan = "降られ"/}　て、ぬれてしまいました。（降る）

5．オリンピックは4年に１度 {dienotrong dapan = "開かれ"/}　ます。（開く）

{slide2=[<<<  Đáp án & Dịch  >>>]}

[tn]1．会社を出るとき、わたしは課長に呼ばれました。[/tn][tv]Khi ra khỏi công ty thì đã bị trưởng nhóm gọi[/tv]

[tn]2．女の人に図書館まで道を聞かれました。[/tn][tv]Bị một người phụ nữ hỏi đường đến thư viện[/tv]

[tn]3．急に背中を押されて、びっくりしました。[/tn][tv]Đột nhiên bị đẩy phía sau lưng nên đã ngạc nhiên[/tv]

[tn]4．家へ帰る途中で雨に降られて、ぬれてしまいました。[/tn][tv]Trên đường về nhà bị mưa và ướt hết mất[/tv]

[tn]5．オリンピックは4年に１度開かれます。[/tn][tv]Olympic thì 4 năm được tổ chức 1 lần[/tv]

{/slide2}

(　　)　の中の動詞を使役受身の形にして、＿＿＿＿の上に書きなさい。

1．きのうわたしは友だちに１時間も {dienotrong dapan = "待たされ"/}　ました。（待つ）

2．わたしは兄に重い荷物を {dienotrong dapan = "持たされ"/}　ました。（持つ）

3．あの子にはいつも心配 {dienotrong dapan = "させられ"/}　ます。（する）

4．休みの日にも会社に {dienotrong dapan = "来させられ"/}　て、疲れてしまいました。（来る）

5．子どものとき、きらいな食べ物を {dienotrong dapan = "食べさせられ"/}　たことがありますか。（食べる）

{slide2=[<<<  Đáp án & Dịch  >>>]}

[tn]1．きのうわたしは友だちに１時間も待たされました。[/tn][tv]Hôm qua tôi đã bị bạn bắt chờ đến 1 tiếng[/tv]

[tn]2．わたしは兄に重い荷物を持たされました。[/tn][tv]Tôi đã bị anh trai bắt khiêng đồ nặng[/tv]

[tn]3．あの子にはいつも心配させられます。[/tn][tv]Lúc nào cũng bị đứa trẻ đó làm cho phải lo lắng[/tv]

[tn]4．休みの日にも会社に来させられて、疲れてしまいました。[/tn][tv]Ngay cả ngày nghỉ cũng bị bắt đến công ty nên mệt lả luôn[/tv]

[tn]5．子どものとき、きらいな食べ物を食べさせられたことがありますか。[/tn][tv]Khi còn nhỏ đã từng bị bắt ăn món mình  ghét chưa?[/tv]

{/slide2}

A‐　受身の文 - Câu ở thể bị động

Ví dụ:

[tn]先生はわたしをしかりました。[/tn][tv]Thầy giáo mắng tôi[/tv]

[tn]わたしは先生にしかられました。[/tn][tv]Tôi bị thầy mắng[/tv]

B‐　受身の文 - Cách chia động từ ở thể bị động

Bảng dưới đây là cách chia thể sai khiến đối với động từ:

受身の形を書きなさい。

{slide2=[<<<  Đáp án & Dịch  >>>]}

{/slide2}

TH1: Câu văn mang nghĩa bị động đơn thuần, với cách nói lấy trung tâm vị trí là "Tôi" (người nói). Tùy theo trường hợp mà có  thể hiểu là bị (cảm giác không vui) hoặc được (cảm giác biết ơn)

Ví dụ:

[tn]母はわたしを起こしました。[/tn][tv]Mẹ đánh thức tôi[/tv]

[tn]→わたしは母に起こされました。[/tn][tv]Tôi bị mẹ đánh thức[/tv]

[tn]先生はわたしにいろいろなことを聞きました。[/tn][tv]Giáo viên đã hỏi tôi rất nhiều việc[/tv]

[tn]→わたしは先生にいろいろなことを聞かれました。[/tn][tv]Tôi đã bị giáo viên hỏi rất nhiều việc[/tv]

TH2: Câu văn mang nghĩa một bộ phân cơ thể, một vật sở hữu, một điều có liên quan bị tác động bởi hành vi khác

Ví dụ:

[tn]犬はわたしの手をかみました。[/tn][tv]Con chó cắn tay tôi[/tv]

[tn]→わたしは犬に手をかみました。[/tn][tv]Tôi bị con chó cắn vào tay[/tv]

Không dùng như sau:

わたしの手は犬にかみました。

TH3: Câu văn mang nghĩa biểu hiện cảm giác phiền toái, cảm giác khó chịu, bị ảnh hưởng xấu bởi hành vi khác

Ví dụ:

[tn]どろぼうが入って、わたしは困りました。[/tn][tv]Trộm vào nhà nên tôi rất khổ sở[/tv]

[tn]→どろぼうに入られて、わたしは困りました。[/tn][tv]Bị trộm vào nên tôi rất khổ sở[/tv]

[tn]隣の人が７階建てのマンションを建てたので、わたしの家は暗くなりました。[/tn][tv]Người hành xóm đã xây căn hộ 7 tầng nên nhà tôi tối đi[/tv]

[tn]→隣の人に７階建てのマンションを建てられて、わたしの家は暗くなりました。[/tn][tv]Bị người hàng xóm xây căn hộ 7 tầng nên nhà tôi bị tối đi[/tv]

TH4: Câu văn dùng trong trường hợp người thực hiện hành động không phải là đối tượng nhất định, hoặc khi nói đến những sự thật mang tính xã hội

Ví dụ:

[tn]（人が）300年前にこの寺を建てました。[/tn][tv](Người ta đã) xây chùa này 300 năm trước[/tv]

[tn]→この寺は300年前に建てられました。[/tn][tv]Chùa này đã được xây 300 năm trước[/tv]

例のように受身文を変えなさい。

例．母はわたしを５時に起こしました。

→　わたしは　母に５時に起こされました。

1．祖母がわたしを育てました。

→　わたしは {dienotrong dapan = "祖母に育てられました"/}　。

2．山中さんがわたしをパーテイーに誘いました。

→　わたしは {dienotrong dapan = "山中さんにパーテイーに誘われました"/}　。

3．知らない人がわたしに声をかけました。

→　わたしは {dienotrong dapan = "知らない人に声をかけられました"/}　。

4．犬がわたしのくつを持っていきました。

→　わたしは {dienotrong dapan = "犬にくつを持っていかれました"/}　。

5．電車の中で、隣の人がわたしの足を踏みました。

→　わたしは電車の中で {dienotrong dapan = "隣の人に足を踏まれました"/}　。

6．先生はわたしの作文をほめました。

→　わたしは {dienotrong dapan = "先生に作文をほめられました"/}　。

7．だれかがわたしの家の前に大きいバイクを止めました。わたしは困りました。

→　わたしの家の前に {dienotrong dapan = "だれかに大きいバイクを止められ"/}　て、困りました。

8．みんながさわぎました。どろぼうは逃げました。

→ {dienotrong dapan = "みんなにさわがれ"/}　て、どろぼうは逃げました。

9．展覧会をどこで開きますか。

→　展覧会は {dienotrong dapan = "どこで開かれますか"/}　。

10．ぶどうからワインを作ります。

→　ワインは {dienotrong dapan = "ぶどうから作られます"/}　。

{slide2=[<<<  Đáp án & Dịch  >>>]}

[tn]例．わたしは 母に５時に起こされました。[/tn][tv]Tôi bị mẹ đánh thức lúc 5 giờ[/tv]

[tn]1．わたしは祖母に育てられました。[/tn][tv]Tôi được bà nuôi nấng[/tv]

[tn]2．わたしは山中さんにパーテイーに誘われました。[/tn][tv]Tôi được Yamanaka rủ đến bữa tiệc[/tv]

[tn]3．わたしは知らない人に声をかけられました。[/tn][tv]Tôi bị một người không quen biết bắt chuyện[/tv]

[tn]4．わたしは犬にくつを持っていかれました。[/tn][tv]Tôi bị con chó tha mất đôi giày[/tv]

[tn]5．わたしは電車の中で隣の人に足を踏まれました。[/tn][tv]Tôi bị người kế bên dẫm lên chân trong xe điện[/tv]

[tn]6．わたしは先生に作文をほめられました。[/tn][tv]Tôi được thầy khen bài văn[/tv]

[tn]7．わたしの家の前にだれかに大きいバイクを止められて、困りました。[/tn][tv]Bị ai đó đậu xe máy to trước cửa nhà nên tôi thật là khổ sở[/tv]

[tn]8．みんなにさわがれて、どろぼうは逃げました。[/tn][tv]Bị mọi người đánh động, tên trộm bỏ chạy[/tv]

[tn]9．展覧会はどこで開かれますか。[/tn][tv]Buổi triễn lãm được tổ chức ở đâu vậy?[/tv]

[tn]10．ワインはぶどうから作られます。[/tn][tv]Rượu được làm từ nho[/tv]

{/slide2}

受身文　＝　Mang hàm ý "bị" - cảm giác không vui, khó chịu bởi hành vi khác

～てもらう　＝ Mang hàm ý "được, nhận" - cảm giác biết ơn về hành động nào đó ai làm cho mình

Ví dụ:

[tn]わたしは弟に大切な本を捨てられました。[/tn][tv]Tôi bị em trai quăng mất cuốn sách quan trọng[/tv]

[tn]わたしはだれかにかさを持っていかれました。[/tn][tv]Tôi bị ai đó lấy mất dù[/tv]

[tn]わたしは隣の人にうちのごみを捨ててもらいました。[/tn][tv]Tôi được người hàng xóm vứt rác hộ[/tv]

[tn]わたしは重い荷物を松下さんに持っていってもらいました。[/tn][tv]Tôi được anh Matsumoto mang hộ đồ nặng[/tv]

話す人の気持ちを考えて、どちらか適当な方を選びなさい。

1．

山田「どうしたんですか。元気がありませんね。」

田中「きのう、さいふを｛a.とられたんです　　b.とってもらったんです｝。」{dienotrong dapan = "a"/}

2．ヤンさんは店長に仕事をたくさん｛a.頼まれて　　b.頼んでもらって｝、忙しそうです。{dienotrong dapan = "a"/}

3．わたしはいつも自分でお弁当を作るのですが、きょうは忙しかったので、母に｛a.作られました　　b.作ってもらいました｝。{dienotrong dapan = "b"/}

4．わたしは母にガールフレンドから来た手紙を｛a.読まれた　　b.読んでもらった｝ようです。{dienotrong dapan = "a"/}

5．わたしたちの昼休みは1時間です。前は40分だったんですが、店長に頼んで長く｛a.されたんです　　b.してもらったんです｝。{dienotrong dapan = "b"/}

6．ちょっとのことでけんかして、妻に｛a.出ていかれて　　b.出ていってもらって｝しまいました。{dienotrong dapan = "a"/}

7．デパートでいいセーターを見つけたので、次の日に買いに行ったんですが、だれかに｛a.買われて　　b.買ってもらって｝もうありませんでした。{dienotrong dapan = "a"/}

8．きのう、夜中に友だちに電話で｛a.起こされたので　　b.起こしてもらったので｝けさはほんとうに眠いです。{dienotrong dapan = "a"/}

9．あれ、ここにあった大好きなまんががない。だれかに｛a.捨てられたのかな　　b.捨ててもらってのかな｝。{dienotrong dapan = "a"/}

10．テストの点数が悪かったのに、隣のリンさんに｛a.見られて　　b.見てもらって｝、はずかしかった。{dienotrong dapan = "a"/}

{slide2=[<<<  Đáp án & Dịch  >>>]}

1．[tn]山田「どうしたんですか。元気がありませんね。」[/tn][tv]Sao thế? Trông có vẻ không khỏe[/tv]

[tn]田中「きのう、さいふをとられたんです。」[/tn][tv]Hôm qua tôi đã bị lấy mất ví[/tv]

[tn]2．ヤンさんは店長に仕事をたくさん頼まれて、忙しそうです。[/tn][tv]Yan bị cửa hàng trưởng nhờ nhiều việc nên có vẻ bận[/tv]

[tn]3．わたしはいつも自分でお弁当を作るのですが、きょうは忙しかったので、母に作ってもらいました。[/tn][tv]Tôi lúc nào cũng tự làm cơm hộp nhưng hôm nay bận nên đã được mẹ làm giúp cho[/tv]

[tn]4．わたしは母にガールフレンドから来た手紙を読まれたようです。[/tn][tv]Tôi hình như đã bị mẹ đọc lá thư từ bạn gái[/tv]

[tn]5．わたしたちの昼休みは1時間です。前は40分だったんですが、店長に頼んで長くしてもらったんです。[/tn][tv]Giờ nghỉ trưa của chúng ta là 1 tiếng. Trước đây là 40 phút rồi nhưng đã nhờ cửa hàng trưởng và được kéo dài ra[/tv]

[tn]6．ちょっとのことでけんかして、妻に出ていかれてしまいました。[/tn][tv]Cãi nhau vì chuyện nhỏ nhặt và đã bị vợ đuổi ra khỏi nhà[/tv]

[tn]7．デパートでいいセーターを見つけたので、次の日に買いに行ったんですが、だれかに買われてもうありませんでした。[/tn][tv]Vì đã tìm thấy cái áo khoác đẹp ở bách hóa nên ngày hôm sau đã đi mua nhưng đã bị ai đó mua mất nên không còn nữa[/tv]

[tn]8．きのう、夜中に友だちに電話で起こされたのでけさはほんとうに眠いです。[/tn][tv]Hôm qua, vì bị bạn điện thoại đánh thức lúc nửa đêm nên sáng nay thật sự buồn ngủ[/tv]

[tn]9．あれ、ここにあった大好きなまんががない。だれかに捨てられたのかな。[/tn][tv]Ủa, cuốn truyện tôi rất thích mới ở đây đâu rồi. Đã bị ai quăng mất rồi chăng[/tv]

[tn]10．テストの点数が悪かったのに、隣のリンさんに見られて、はずかしかった。[/tn][tv]Điểm bài kiểm tra không tốt thế mà đã bị Lin kế bên nhìn thấy nên rất xấu hổ[/tv]

{/slide2}

Bảng dưới đây là cách chia thể sai khiến đối với động từ:

Ví dụ:

[tn]自動車学校の先生はわたしに何回も練習させました。[/tn][tv]Tôi bị em trai quăng mất cuốn sách quan trọng[/tv]

[tn]わたしは自動車学校の先生に何回も練習させられました。[/tn][tv]Tôi bị ai đó lấy mất dù[/tv]

受身の形を書きなさい。

{slide2=[<<<  Đáp án & Dịch  >>>]}

{/slide2}

Dùng để biểu hiện cảm giác không hài lòng

TH1: Mang ý nghĩa nhận mệnh lệnh, chỉ thị từ người khác và không còn cách nào khác là phải làm

Ví dụ:

[tn]体育の先生はわたしたちを走らせました。[/tn][tv]Giáo viên thể dục bắt chúng tôi chạy[/tv]

[tn]→わたしたちは体育の先生に走らされました。[/tn][tv]Chúng tôi bị giáo viên thể dục bắt chạy[/tv]

TH2: Mang ý nghĩa là bị bắt buộc phải mang một thứ cảm giác vì hành vi của người khác

Ví dụ:

[tn]娘はわたしを心配させました。[/tn][tv]Con gái làm cho tôi lo lắng[/tv]

[tn]→わたしは娘に心配させられました。[/tn][tv]Tôi đã bị con gái làm cho lo lắng[/tv]

例のように使役受身の文を作りなさい。

例．子どものとき、母はよくわたしにお皿を洗わせました。

→　子どものとき、わたしはよく　母にお皿を洗わされました。

1．父はわたしにアルバイトをやめさせました。

→　わたしは {dienotrong dapan = "父にアルバイトをやめさせられました"/}　。

2．母はわたしに重い荷物を運ばせました。

→　わたしは {dienotrong dapan = "母に重い荷物を運ばされました"/}　。

3．母はわたしに母の忘れ物をとりに行かせました。

→　わたしは {dienotrong dapan = "母に母の忘れ物をとりに行かさせられました"/}　。

4．課長はわたしに何度もレポートを直させました。

→　わたしは {dienotrong dapan = "課長に何度もレポートを直させられました"/}　。

5．妹はいつもわたしに食事代を払わせます。

→　わたしはいつも {dienotrong dapan = "妹に食事代を払わされます"/}　。

6．子どものころ、兄はよくわたしを泣かせました。

→ 子どものころ、わたしは {dienotrong dapan = "よく兄に泣かされました"/}　。

7．木村さんはときどきわたしたちをびっくりさせますね。

→　わたしたちはときどき {dienotrong dapan = "木村さんにびっくりさせられます"/}　ね。

8．彼はわたしを1時間も待たせました。

→　わたしは {dienotrong dapan = "彼に1時間も待たされました"/}　。

{slide2=[<<<  Đáp án & Dịch  >>>]}

[tn]例．子どものとき、わたしはよく 母にお皿を洗わされました。[/tn][tv]Lúc còn nhỏ tôi thường bị mẹ bắt rửa chén[/tv]

[tn]1．わたしは父にアルバイトをやめさせられました。[/tn][tv]Tôi đã bị bố bắt bỏ việc làm thêm[/tv]

[tn]2．わたしは母に重い荷物を運ばされました。[/tn][tv]Tôi đã bị mẹ bắt khiêng đồ nặng[/tv]

[tn]3．わたしは母に母の忘れ物をとりに行かさせられました。[/tn][tv]Tôi đã bị mẹ bắt đi lấy đồ mẹ để quên[/tv]

[tn]4．わたしは課長に何度もレポートを直させられました。[/tn][tv]Tôi đã bị trưởng nhóm bắt sửa báo cáo nhiều lần[/tv]

[tn]5．わたしはいつも妹に食事代を払わされます。[/tn][tv]Tôi lúc nào cũng bị em gái bắt trả tiền ăn[/tv]

[tn]6．子どものころ、わたしはよく兄に泣かされました。[/tn][tv]Khi còn nhỏ tôi thường bị anh trai làm cho khóc[/tv]

[tn]7．わたしたちはときどき木村さんにびっくりさせられますね。[/tn][tv]Chúng tôi đôi khi bị anh Kimura làm cho ngạc nhiên[/tv]

[tn]8．わたしは彼に1時間も待たされました。[/tn][tv]Tôi đã bị anh ấy bắt chờ đến 1 tiếng[/tv]

{/slide2}